Routine na oorlog
Waarom het ondanks de wapenstilstand moeilijk is om de draad op te pakken
Dina Dror
Met de wapenstiltand en de terugkeer van de levende en vermoorde gijzelaars – afgezien van Ran Gvili, op wie we allemaal wachten — keken we allemaal uit naar het moment dat we eindelijk konden ademhalen. We verwachtten een gevoel van opluchting, misschien zelfs van euforie. We hoopten dat ons lichaam en onze geest, die al lang in extreme spanning verkeerden, verlicht zouden worden. Maar we moeten constateren dat het niet zo werkt. Ook al zijn de omstandigheden veranderd, ons interne besturingssysteem is nog steeds afgestemd op een noodsituatie. Het menselijk brein, dat van nature is ingesteld op het herkennen van gevaren, heeft moeite om de stand van verhoogde alertheid plotseling los te laten. Als de knop zo lang aan heeft gestaan, verdwijnt de waakzaamheid niet zomaar.
Halverwege noodsituatie en routine
Na twee jaar van emotionele en sociale mobilisatie bevinden de meesten van ons zich in een overgangssituatie. Tijdens de oorlog opereerden we volgens een duidelijke noodplan. Iedereen was op zijn or haar eigen manier actief en betekenisvol bezig. Toen viel ineens de noodtoestand weg. Uiteraard hebben we nog onze huishoudelijke en professionele taken, maar veel mensen ervaren plotseling een leegte. Het is niet duidelijk hoe we dat gapende gat kunnenvullen. Bovenal is het moeilijk te begrijpen hoe we weer normaal kunnen functioneren als ons lichaam en onze geest daar kennelijk nog niet rijp voor zijn.
Tekenen van ‘de dag erna’
De langdurige realiteit van oorlog en dreiging laat diepe sporen na. Je kunt de volgende symptomen ervaren:
- Moeite met begrijpen wat je moet doen en hoe nu verder.
- Een gevoel van wanhoop of zinloosheid.
- Het gevoel dat alles grijs en smakeloos is.
- Een gevoel van eenzaamheid.
- Een gevoel van chaos en onduidelijkheid.
- Een gevoel van grote kwetsbaarheid,
Deze signalen wijzen niet op zwakte maar zijn natuurlijke reacties van een systeem dat lange tijd op scherp heeft gestaan ​​en zich plotseling moet aanpassen aan een nieuwe situatie.
Wat nu?
Accepteer de toestand, wees je bewust en erken dat de batterijen leeg zijn. Burn-out, vermoeidheid, frustratie, energieverlies – dit alles is begrijpelijk en logisch. Daarnaast kun je gehoor geven aan de behoefte om opnieuw je koers uit te stippelen. De oorlogsperiode heeft misschien ons perspectief op onszelf, op familie, op werk en op het leven zelf veranderd, en nu is de kans om alles opnieuw te overdenken. Hetzelfde gebeurde tijdens de coronaperiode, toen veel mensen hun prioriteiten wijzigden, van beroep veranderden of herdefinieerden wat ze belangrijk vonden om in te investeren.
Revalidatie en wedergeboorte?
Voor sommige mensen zijn woorden als ‘revalidatie’ en ‘wedergeboorte’ beladen: ze vinden dat de overgang te abrupt en te snel verloopt, en dat zulke woorden hun traumatische ervaringen als het ware uitwissen. Door de heftige verliezen en de diepe wonden die zijn geslagen, doet hun ziel nog steeds pijn, terwijl het lijkt alsof iedereen om hen heen alweer in een andere fase is beland. Het is belangrijk om aandacht te besteden en oprecht te luisteren naar degenen die nog in nood verkeren, en met inlevingsvermogen te werk te gaan.
Langzaam, en samen
Terugkeren naar de routine is geen run naar de eindstreep, maar een langzaam proces. We leren hoe we ondanks de pijn en het verdriet kunnen groeien, en hoe we betekenis kunnen herontdekken. Geleidelijk zullen we, als individu en als samenleving, nieuwe manieren vinden en creeren om vooruit te komen. Het gaat er niet om uit te wissen wat was, maar om voorzichtig een nieuw leven op te bouwen, vanuit de erkenning van verlies en verdriet en in een tempo dat de ziel aankan.
