Op 17 mei wordt jaarlijks de Internationale Dag tegen Homofobie Bifobie, Transfobie en Interseksefobie gehouden. Op deze datum schrapte de Wereldgezondheidsorganisatie in 1990 namelijk homoseksualiteit van de internationaal gehanteerde lijst van psychische stoornissen.
Tot op heden hebben we nog geen definitief antwoord gekregen op de vraag hoe seksuele geaardheid wordt gevormd. Onderzoek lijkt aan te geven dat zowel biologische als genetische en omgevingsfactoren een rol spelen. Binnen de medische en wetenschappelijke gemeenschap bestaat echter brede overeenstemming dat seksuele geaardheid geen keuze is en niet als een psychische stoornis mag worden beschouwd. Het is een natuurlijk onderdeel van iemands identiteit, dat niet hoeft en ook niet kan worden veranderd.
Shahar Mizrahi, dramatherapeut bij het Elah Centrum, vertelt echter dat de LGBT-gemeenschap in de Israelische maatschappij nog steeds voor grote uitdagingen staat.
Shahar: ,,Ik heb een religieuze achtergrond en groeide op met het idee dat homoseksualiteit taboe en verboden is, en dat het een straf is om homo te zijn. Daarom was ik ervan overtuigd dat ook mijn homoseksualiteit een straf was waarmee ik zou moeten leren leven. Dat was mijn lot. Een vreselijke denkwereld, vind ik achteraf.’’
Ontmoet je als therapeut mensen die moeite hebben uit de kast te komen?
,,Maar natuurlijk, en dat kan ik goed begrijpen omdat ik het zelf ook heb meegemaakt. Anders zijn is moeilijk. We willen allemaal ergens bij horen en geliefd worden, zeker binnen de familie. In de eerste fase komen allerlei beangstigende vragen bij je op. Zullen ze nog steeds van me houden? Zal ik een gezin hebben? Zal ik alleen zijn? Aan de andere kant, hoe kan je jezelf zijn en een authentiek leven leiden? In het begin van het proces van uitkomen gaapt er een kloof tussen het verlangen om te zijn wie je bent en de angst om alleen achter te blijven als ze erachter komen. Ik herinner me van vroeger dat ik probeerde mijn homoseksualiteit fysiek van me af te wassen, onder de douche.’’
Is dit enkel het geval binnen het gezin of ook elders?
Die angst heeft betrekking op allerlei terreinen, waaronder dat van werk en carrière. Onlangs merkte ik tegen mijn man op dat we eigenlijk constant uit de kast komen. Als we als twee veertigers met één karretje door de supermarkt lopen, is het duidelijk dat we niet zomaar huisgenoten zijn. Als ik in een taxi stap en wordt gevraagd of ik getrouwd ben en hoe ze heet, word ik geconfronteerd met veronderstellingen. De vraag is of je daar ooit mee leert leven. Zelfs nu, terwijl ik mezelf volledig accepteer en al meer dan twintig jaar uit de kast ben, voelt het onaangenaam en soms zelfs gevaarlijk. Geweld tegen LGBT’s komt gelukkig niet vaak voor, maar het komt voor. Je kunt niet zeggen dat homofobie niet bestaat.
Heeft het invloed op je werk?
Allereerst, ik heb niet vanwege mijn seksuele geaardheid gekozen om therapeut te worden. Daarvoor waren andere motieven. Maar mijn seksuele geaardheid heeft me ook niet tegengehouden om therapeut te worden. Ik denk dat het ervan afhangt of je je op je gemak voelt met je LGBT-zijn, of dat je pogingen doet om het te verbergen en denkt dat je daardoor niet zult slagen in het leven.
In hoeverre kan therapie helpen bij het omgaan met de situatie?
,,Behandeling kan zeker helpen. Als ik één boodschap mag overbrengen, zou ik zeggen: kom naar therapie. Behandeling stelt clienten in staat om houvast te vinden in zichzelf en hun omgeving, om hun sterke punten te identificeren, zichzelf te waarderen en te begrijpen dat ze in orde zijn. Homoseksualiteit is geen afwijking of stoornis.
,,Onze psyche bestaat uit vele delen. Soms corresponderen ze met elkaar en soms niet. Hoe meer de delen met elkaar corresponderen en hoe meer ze zijn geintegreerd, des te gezonder kun je je voelen. Dat is een persoonlijke opdracht die iedereen met zichzelf en in therapie moet uitvoeren. Ik wil gelukkige mensen op straat zien.’’
